W roku 2015 mija 70 rocznica zakończenia II wojny światowej oraz 70 rocznica wyzwolenia obozów koncentracyjnych i jenieckich. koniec II wojny światowej nie oznaczał jednak końca nieludzkiego dramatu a stał się początkiem dalszych represji.
Górny Śląsk z uwagi na liczne zakłady przemysłowe stanowił podczas wojny strategiczne ogniwo gospodarki wojennej III Rzeszy. Przy poszczególnych zakładach dla pracowników przymusowych utworzono sieć obozów zbiorczych, w których osadzano jeńców wojennych z obozów w Lamsdorf i Teschen oraz ludność cywilną, w głównej mierze ze Wschodu.
W miarę przesuwania się frontu, w pierwszych miesiącach 1945 roku, przyzakładowe obozy opustoszały- internowani w nich żołnierze w marszach śmierci ruszyli w głąb III Rzeszy a ludność cywilna po wyzwoleniu została zwolniona. W miarę instalowania na terenie Górnego Śląska nowej, sowieckiej administracji obozy ponownie się zapełniły. Osadzano w nich ludność uznawaną za niemiecką. Przez obozy pracy, obozy przesiedleńcze i wysiedleńcze przeszły dziesiątki tysięcy osób- mężczyzn, kobiet i dzieci.Część z nich została zmuszona do opuszczenia miejsc zamieszkania, część zwolniono. Zdrowych i silnych mężczyzn deportowano na Wschód, do Zagłębia Donbasu, na Syberię i do Kazachstanu. Według szacunkowych danych wywieziono 50-60 tysięcy osób. Zmuszano ich do niewolniczej pracy w zakładach przemysłowych. Wielu zmarło w nieludzkich warunkach.Jedni z ostatnich powrócili do domów w 1950 roku.
Temat deportacji Górnoślązaków był do 1989 roku, głównie ze względów politycznych, tematem tabu. Dzisiaj, w wolnej Polsce, wolno i należy o tym mówić by przywrócić pamięć ofiarom .
Stąd też 10 lutego 2015 roku o godzinie 17.00 w Muzeum Górnośląskim w Bytomiu odbędzie się spotkanie pt. "Z Górnego Śląska do sowieckich obozów" połączone z projekcją filmu pt. "Niech świat o nas pamięta". Współorganizatorem spotkania jest Instytut Pamięci Narodowej. Wstęp wolny.
Z kolei 14 lutego w sobotę o godz. 10.00 w budynku byłego dworca kolejowego w Radzionkowie zostanie otwarte Centrum Dokumentacji Deportacji Górnoślązaków do ZSRR, w którym powstało m. in muzeum. Zwiedzający dzięki pomysłowej aranżacji ekspozycji będą mogli uzmysłowić sobie tragedię Górnoślązaków wywożonych na Wschód w 1945 roku.
