Konstytucja 3 maja – uchwalona została 3 maja 1791 roku. Konstytucja 3 maja regulowała prawo Rzeczpospolitej Obojga Narodów, wprowadzając ład do zanarchizowanych rządów magnaterii.
Konstytucja (Ustawa Rządowa) uchwalona 3 maja 1791 roku na Sejmie Czteroletnim to ustawa regulująca ustrój
prawny Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Była pierwszą w Europie i drugą na świecie, po konstytucji
amerykańskiej z 1787r., nowoczesną konstytucją. Wprowadzała w Rzeczypospolitej ustrój monarchii
konstytucyjnej – zachowywała stanową strukturę społeczeństwa, ale otwierała perspektywy dalszych
przekształceń systemu państwowego. Na jej podstawie przyjęto monteskiuszowski podział władz na
prawodawczą, wykonawczą i sądowniczą, a także zniesiono m.in. liberum veto, konfederacje i
wolną elekcję. Choć Konstytucja 3 Maja obowiązywała jedynie przez 14 miesięcy, była wielkim osiągnięciem
narodu polskiego chcącego zachować niezależność państwową oraz zapewnić możliwość rozwoju gospodarczego
i politycznego kraju.
Tekst Konstytucji 3 Maja to wynik współdziałania reformatorskiej części dawnej opozycji z Ignacym Potockim na czele oraz stronnictwa królewskiego króla Stanisława Augusta. W pracach nad tekstem konstytucji uczestniczyli: Hugo Kołłątaj, Stanisław Małachowski, Ignacy Potocki i Scipione Piattoli.
Według historyka prof. Henryka Samsonowicza, Konstytucja 3 Maja stanowi ważny element pamięci zbiorowej, bez której żadna wspólnota istnieć nie może.