Pełny kurs HTML 4.01, XHTML 1.0 i CSS 2 z przykładami autor: Dariusz Majgier • ostatnia modyfikacja: 2002.06.10 • wersja kursu: 1.1

[0-9]  A  B  C  D  E  F  G  H  I  J  K  L  M  N  O  P  Q  R  S  T  U  V  W  X  Y  Z 
[główne menu] - [elementy HTML] - [atrybuty HTML] - [style CSS] - [artykuły]
tabele • listy • formularze • multimedia • el. strukturalne • el. blokowe • el. liniowe

Gdy tylko skończysz tworzyć stronę WWW na własnym komputerze oraz poprawisz wszystkie błędy i niedociągnięcia, stwierdzisz pewnie, że chcesz teraz pokazać ją całemu światu. I słusznie, bo taki jest cel tworzenia serwisów internetowych. Zanim jednak zaprezentujesz stronę innym, musisz podjąć kilka ważnych decyzji.

Wybór dostawcy usług internetowych

Strony musisz umieścić na serwerze WWW. Jest to komputer, który powinien gwarantować dostęp do stron przez całą dobę. Musi być szybki, wydajny, bezpieczny i niezawodny. Serwery WWW udostępniają dostawcy usług internetowych, nazywani również prowajderami lub ISP (Internet Service Provider). Jeżeli nie możesz się zdecydować na wybór któregoś z nich, zobacz opinie innych użytkowników w rankingu dostawców usług.

Firmy ISP pobierają opłaty za utrzymywanie stron WWW. Nie martw się, jest też sporo firm i portali, które pozwalają "bezpłatnie" umieszczać strony w Internecie - ich adresy znajdziesz np. w rankingu darmowych stron WWW.

Bezpłatne usługi są bardzo popularne i często wykorzystują je młodzi webmasterzy lub osoby prywatne, które nie tworzą zaawansowanych witryn. Pomimo tego, że mają szereg wad, są często jedynym sposobem zaistnienia w Internecie. Co prawda nie płacisz wtedy za utrzymywanie stron, jednak zgadzasz się na emitowanie reklam innych firm na Twojej stronie. Często musisz też podać swój adres e-mail i informacje o sobie, które mogą być wykorzystywane do przysyłania listów reklamowych. Ponieważ jest to usługa darmowa, nie masz wsparcia technicznego i firma nie gwarantuje wysokiej jakości usług. Dla amatora wystarcza, ale gdy chcesz czegoś więcej warto zdecydować się na usługi wyspecjalizowanych firm, gdzie opłaty nie są wielkie, ale masz znacznie szerszy pakiet usług.

Dobrym rozwiązaniem jest też porozmawianie ze znajomymi. Mogą dysponować własnym serwerem i być może bezpłatnie zamieszczą Twoją stronę WWW. Jest to rozwiązanie lepsze niż darmowe usługi, bo wtedy nikt Cię o nic nie wypytuje i nie umieszcza reklam w Twoim serwisie. Jeżeli administrator jest uczynny, może też założyć Ci poddomenę, np. nazwa.jakisserwer.pl

Wybór programu FTP

Jeżeli już wybrałeś firmę lub serwis, w którym będziesz trzymać swoje strony WWW, trzeba je tam jakoś umieścić... Służą do tego programy nazywane potocznie "programy do FTP". Zwykle w swojej nazwie mają skrót FTP, który oznacza protokół przesyłania plików (File Transfer Protocol). Musisz więc wybrać program, którym będziesz się posługiwał przy przesyłaniu plików. Z pomocą przyjdzie Ci ranking programów FTP, gdzie opinie innych użytkowników pozwolą wybrać najlepsze narzędzie.

Bez względu na to, jaki program wybierzesz, wszystkie działają bardzo podobnie - różnią się tylko ilością dostępnych funkcji, wyglądem i wygodą działania. Program FTP pozwala przenosić dokumenty między własnym komputerem i serwerem FTP. Umożliwia kasowanie, kopiowanie, podglądanie i sprawne zarządzanie nimi.

Zakładając konto u dostawcy usług lub w bezpłatnym serwisie otrzymasz trzy bardzo ważne informacje:

• nazwę serwera FTP, np. www.reporter.pl
• login (Twój identyfikator), np. czarek
• hasło dostępu, np. Xcr423hJ

Nazwa serwera FTP to często nazwa serwisu poprzedzona prefiksem "ftp", np. ftp.reporter.pl. Może być też identyczna z nazwą serwera WWW, czyli www.reporter.pl. Znajomość nazwy serwera FTP jest niezbędna, bo właśnie na nim będziesz trzymać strony. Login i hasło wymagane są do identyfikacji. Pamiętaj aby pod żadnym pozorem nie podawać hasła nikomu, nawet administratorom serwisu. Oni i tak mają dostęp do każdej części serwera. Hasło jest tylko i wyłącznie do Twojej wiadomości.

Poszukaj w programie FTP opcji konfiguracyjnych. Wpisz w odpowiednie pola nazwę serwera, login i hasło. Teraz możesz połączyć się z serwerem FTP dostawcy. Zwykle na serwerze FTP jest katalog o nazwie www, do którego możesz przesłać wszystkie strony WWW z dysku. Czasem nazwa katalogu może być inna, zapoznaj się zawsze z dokumentacją, jaką udostępniają poszczególni dostawcy usług.

W zależności od programu, kopiowanie plików z własnego dysku na serwer może polegać na przeciąganiu ich myszą lub zaznaczeniu i wciśnięciu odpowiedniego guzika z menu. Po chwili zostaną one przetransportowane na serwer i już każdy może je zobaczyć w Internecie. Jeżeli plików masz wiele i są one duże (np. muzyka, wideo), czas ich przesyłania może być długi.

Musisz się jeszcze dowiedzieć, pod jakim adresem będzie widoczna Twoja strona. Nazwy katalogów na serwerze FTP nie muszą odpowiadać ścieżkom w adresie strony. A więc fakt, że pliki kopiujesz do katalogu www, nie oznacza, że Twoja strona będzie widoczna pod adresem: http://jakisserwer.pl/www/.

Zasady przesyłania

Warto znać podstawowe zasady przesyłania stron. Często okazuje się, że pomimo skopiowania stron na serwer, nie można ich zobaczyć... Najważniejszą sprawą jest wielkość liter w nazwach plików. Pamiętaj, że ten sam plik pisany dużymi i małymi literami, to zupełnie inne dokumenty! Strona INDEX.HTML nie oznacza strony index.html - jeżeli to tylko możliwe staraj się używać zawsze małych liter, wtedy nie będziesz mieć problemu z nazwami. Dotyczy to nazw plików i odnośników w treści stron WWW. Niektóre programy umożliwiają automatyczną zamianę wszystkich znaków na małe podczas przesyłania plików. Osobiście korzystam z tego udogodnienia i nie muszę pamiętać o problemie z wielkością znaków.

Pamiętaj o poprawnych ścieżkach i katalogach. Również zapisuj je z małych liter. Jeżeli nie widzisz obrazków, sprawdź czy pliki graficzne są pobierane z odpowiednich katalogów i czy odpowiadają one katalogom na serwerze FTP. Jeżeli używasz skryptów CGI, na serwerze FTP z pewnością będzie gdzieś katalog /cgi-bin/ umieść je w tym miejscu nadając im odpowiednie prawa (czytanie i wykonywanie dla wszystkich, zapisywanie tylko dla użytkownika).

Sprawdź ile zajmuje strona WWW. Zwykle każde konto ma określoną pojemność, np. 10 MB. To dużo dla zwykłego tekstu, ale jeżeli chcesz umieszczać pliki muzyczne i wideo, może okazać się, że po prostu zabraknie miejsca. Musisz poprosić o zwiększenie limitu lub dokupić większą przestrzeń w ramach swojego konta. Może też być tak, że objętość dotyczy konta WWW i poczty e-mail. Jeżeli masz dużo poczty, możesz nie mieć miejsca na strony WWW i również trzeba poprosić o zwiększenie limitu pojemności.

Czasem nawet najlepszym i najdroższym dostawcom usług zdarza się, że nie są dostępni w Sieci. Chwilowa awaria łącza lub wymiana serwera może powodować przerwy w działaniu. W razie kłopotów z połączeniem, sprawdź, czy administratorzy nie zapowiedzieli awarii. Upewnij się też, że jesteś prawidłowo połączony do Internetu.

Nie działa!!! Co robić???

Jeżeli wszystko dokładnie sprawdzisz i przeczytasz regulamin oraz instrukcje obsługi konta i programu FTP, po chwili będziesz się cieszyć własną stroną WWW dostępną w Internecie. Gdy w dalszym ciągu masz problemy z konfiguracją, zwróć się o pomoc do swojego administratora. Dobre serwisy komercyjne udostępniają bezpłatną pomoc nawet 24 godziny na dobę (jeżeli nie jest to bardzo pilny problem, nie dzwoń do administratora o pierwszej w nocy). Z serwisami darmowymi może być gorzej, bo bywa, że nikt nie odpisuje na maile. Wtedy popytaj innych użytkowników tego serwisu (jeżeli wszyscy jeszcze z niego nie zrezygnowali), a z pewnością pomogą.

W przypadku kłopotów nigdy nie pisz czegoś w stylu "Nie mogę uruchomić stron WWW. Co robić?". Bo odpowiedź (jeżeli w ogóle ktoś odpisze) będzie równie lakoniczna "Przeczytaj instrukcję obsługi". Zawsze gdy zgłaszasz problem opisz w miarę dokładnie jakiego programu używasz, w jakich okolicznościach występuje błąd, jakie są objawy i czy jesteś początkujący. Im dokładniej opiszesz problem, tym szybciej dostaniesz konkretną odpowiedź. Zaoszczędzisz więc czasu sobie i ludziom, którzy poświęcą czas aby Ci pomóc.